فولاد چیست ؟ + انواع، ویژگی ها و کاربرد آن

فولاد (Steel) از مقاطع فلزی بسیار باکیفیت و مقاوم بوده که در حوزه ها و صنایع مختلفی در اقصی نقاط دنیا مورد استفاده واقع می شود. این نوع فلز از ترکیب کربن و آهن به وجود می آید. به عبارت دیگر، با افزودن میزان 5/1 تا 2 درصد آهن خام می توان به سادگی فلز پولاد را به دست آورد.

این محصول در مقایسه با آهن از استقامت و دوام و قدرت بیشتری برخوردار می باشد. همچنین، قابلیت حالت پذیری و شکل پذیری را می توان از مهم ترین ویژگی های این فولاد به حساب آورد.

لازم به ذکر است که فولاد از آلیاژهای مهم و حائز اهمیت آهن محسوب می شود. درصد کربن اضافه شده به آهن در افزایش دوام و استحکام این فلز تاثیر مطلوب و بسزایی برجای می گذارد. همچنین، اضافه کردن سایر عناصر به این آلیاژ، خواص و ویژگی های متمایز و منحصر به فردی به steel می بخشد.

بر این اساس، اضافه کردن نیکل و کروم موجب ضد زنگ شدن این فلز پرکاربرد می شود. از سوی دیگر، اضافه کردن منگنز موجب افزایش سختی و افزودن نیکل از خوردگی این محصول جلوگیری می کند. مضاف بر این، با افزودن تنگستن، استحکام و دوام آلیاژ steel افزایش پیدا می کند.

انواع و اقسام آلیاژ فولاد

1- از لحاظ میزان کربن

پولاد کم کربن: در فولاد کم کربن همانطور که از نامش مشخص است، درصد بسیاری پایینی کربن در ساختار آن وجود دارد. بر این اساس، کربن استفاده شده در این محصول در حدود %0/25 می باشد. پایین بودن میزان کربن موجب افزایش خاصیت جوش پذیری این محصول می شود.

بنابراین، قابلیت لحیم کاری راحت و ماشین کاری و جوشکاری فوق العاده، از مهم ترین شاخصه های پولاد کم کربن به حساب می آید. عدم برخورداری از پیچیدگی و راحت بودن، افزایش طراحی و تولید این نوع را در پی داشته است. همچنین، استفاده در صنایع خودروسازی، لوله سازی و تولید سازه های فلزی، از مهم ترین موارد کاربرد پولاد کم کربن می باشد.

پولاد با درصد کربن متوسط: این محصول در ساختار خود از درصد کربنی در حدود 0/25 الی 0/65 بهره می‌برد. از لحاظ استحکام و دوام، این نوع از مقاومتی متوسط برخوردار است. تولید و ساخت میلنگ خودرو، ریل‌های راه آهن و چرخ دنده ها، از موارد کاربرد و استفاده پولادهای با کربن متوسط می باشد.

پولاد با درصد کربن بالا: فولاد پرکربن در ساختار خود از درصد کربنی به میزان 0/6 تا ¼ بهره می برد. این مدل از سختی و دوام و استحکام بسیار بالایی در میان انواع پولادهای غیر آلیاژی برخوردار می باشد. به سبب بهره‌مندی از مقاومت بسیار بالا، این مدل برای تولید تیغه های برش در مقیاس وسیعی مورد استفاده واقع می شود. همچنین، طراحی و ساخت تیغه اره، تیغه و فنرهای مختلف، از دیگر موارد کاربرد این مدل به شمار می آید.

2- از لحاظ کاربرد

پولاد ابزار: این مدل از آلیاژها برای ساخت ابزارآلات مختلفی مانند مته، چکش و قیچی کاربرد دارد. در فرآیند ساخت و تولید این محصول از متریالی مانند تنگستن، نیکل و کروم استفاده می گردد.

پولاد ساختمانی: پولادهای ساختمانی در سه درجه مختلف 1، 2 و 3 موجود بوده که در صنایع ساخت و ساز، بسیار کاربرد دارند. همچنین، ساخت جرثقیل، توری و نرده ها، از دیگر موارد کاربرد این محصول می باشد.

پولاد ضد زنگ: این مدل به علت برخورداری از خاصیت ضد زنگ، در برابر فرآیندهای شیمیایی، نوسانات جوی و دمایی و نفوذ آب و رطوبت، از استحکام و دوام بسیار بالایی بهره می برد. استفاده از عناصری مانند، نیکل، کروم و مولیبدن، موجب افزایش دوام و مقاومت محصول در برابر عوامل خورنده و خوردگی شده است. ساخت بویلرها و کوره های حرارتی، از رایج ترین موارد کاربرد فولاد ضد زنگ محسوب می شود.

پولاد جوشکاری: آلیاژهای پولاد جوشکاری از قابلیت بالایی برای ماشین کاری و جوشکاری برخوردار هستند. بر همین اساس، برای تولید تاسیسات نقاله، شاسی خودرو و اگزوز، از بهترین گزینه ها تلقی می گردند.

پولاد نیتروژنه: پولاد ازته شده یا نیتروژنه، از عناصر و متریالی نظیر آلومینیوم، مولیبدن و کروم ساخته و پرداخته می گردد. از این محصول برای طراحی و تولید سوپاپ خودرو و قطعات توربین استفاده می گردد.

پولاد فنر: این مدل از آلیاژهای پولادی در برابر سایش و ارتعاش، بسیار مقاوم و بادوام هستند. برخورداری از مقاومت کششی بالا، از نقاط عطف این محصول به شمار می آید. فولاد فنر در طراحی و تولید فنرهای مخروطی، تخت و استوانه ای بسیار کاربرد دارد.

3- از لحاظ شکل ظاهری

آلیاژ فولاد از لحاظ شکل ظاهری در دو گروه فرآورده های طولی و تخت تقسیم بندی می شود. نبشی، میلگرد، سپری و قطعات سنگین مانند ریل راه آهن، از نوع فرآورده های طولی می باشند. در سوی مقابل، فرآورده های تخت، تسمه های حاصل از فرآیند نورد سرد و نورد گرم و ورق های پولادی را در بر می گیرد. علاوه بر این، فرآورده‌های طولی در سه دسته مقاطع سنگین، متوسط و سبک، طبقه بندی می شوند.

برای مشاوره رایگان با کارشناسان خبره ما در آهن هایپر و راهنمایی برای خرید با مناسب ترین قیمت با شماره زیر تماس بگیرید

021-72025

مقالات مرتبط:

کاربرد فولاد در صنایع

نقش و تاثیر عناصر آلیاژی بر فولاد

فولاد ابزار چه خصوصیات و کاربردهایی دارد؟

نحوه تشخیص فولاد

نحوه نامگذاری فولاد