پله در واقع مسیر ارتباطی میان دو محیط است که با هم اختلاف سطح دارند. پله از سکوها یا شکستگی‌های منظم تشکیل شده که به هر یک از این سکوها یا شکستگی‌ها پله می‌گویند. بر اساس مبحث شماره ۳ در مقررات ملی ساختمان رفت و آمد از طریق راه پله از طبقه‌ای به طبقه دیگر لازم است بدون هرگونه برخورد یا تداخل با مانع انجام گیرد. بر همین اساس نحوه اجرای پله در ساختمان بسیار مهم بوده و همچنین نقش بسزایی بر ارزش کلی آن دارد. در این مقاله به بررسی مراحل مختلف و جزئیات اجرای پله در ساختمان خواهیم پرداخت.
نحوه اجرای پله در ساختمان و ضوابط آن
رعایت مقررات و ضوابط معماری پلهها بسیار مهم است و در صورت عدم توجه به آن باعث اعمال جریمه و عدم صدور پایان کار برای ساختمان خواهد شد. بر اساس این ضوابط لازم است به بخش‌های مختلف پله و راه پله از نظر رعایت استاندارد لازم برای ارتفاع، طول، عرض و شیب پلهها توجه شود. در مبحث شماره ۴ مقررات ملی ساختمان‌ها در بند 4-5-1-7 اندازه‌ها و ابعاد پلهها و همچنین الزامات مربوط به راه پلهها به صورت کامل بیان شده است.
مراحل مختلف طراحی و چگونگی اجرای پله در ساختمان
مراحل اجرای پله در ساختمان با توجه به بتنی یا فلزی بودن ساختمان و همچنین متریال پلهها متفاوت است. در این مقاله چگونگی اجرای پله در ساختمان‌های بتنی را مورد شرح و بررسی قرار می‌دهیم.
- اولین قدم برای طراحی راه پله، مربوط به جانمایی آن در نقشه ساختمان بوده که بسیار اهمیت دارد. اجرای پله ورودی ساختمان و جانمایی بر اساس اینکه راه پله همانند منازل دوبلکس در داخل واحد باشد یا مثل بسیاری از ساختمان‌های مسکونی در خارج از واحد باشد، متفاوت است.
- بعد از این مرحله نوبت به محاسبه ابعاد و تعداد پلهها بر اساس ارتفاع مجاز و مناسب میان طبقات توسط مهندس معمار می‌رسد.
- بعد از تایید شدن نقشه‌های معماری در این خصوص نیاز به طراحی سازه راه پله و اجزای آن به وسیله طراح سازه خواهد بود. نحوه اجرای پله در ساختمان بر اساس بتن مصرفی، ابعاد پاگردها و دال شمشیری، اندازه میلگردها و چیدمان آرماتوربندی از جمله این موارد هستند.
چگونگی محاسبه تعداد و شیب پلهها
از عوامل بسیار مهم در ساخت و اجرای راه پله مربوط به شیب آن می‌شود. شیب راه پله طبق خط افق و زاویه میان شمشیری کنترل شده که مقدار استاندارد برای این زاویه در حدود ۳۰ تا ۳۵ درجه است باید ساخته شود. بر همین اساس ارتفاع پلهها در نهایت ۱۸ سانتی‌متر و کف پلهها در اندازه ۳۰ سانتی‌متر اجرا خواهد شد.
کنترل و بررسی شیب راه پله باید به صورت همزمان هنگام قالب‌بندی راه پله به وسیله مجری، پیمانکار و ناظر معمار صورت گیرد.
موارد بسیار مهم در زمان اجرا و ساخت تیر نیم طبقه راه پله
تیرهای نیم طبقه در واقع محل نشیمن پاگرد پلهها در موازات میان طبقات بوده که آرماتوربندی آن‌ها همزمان با آماتوربندی مربوط به ستون‌های طبقه صورت گرفته و بتن‌ریزی آن با بتن‌ریزی راه پله‌های طبقه پایین همزمان انجام می‌شود.
به منظور جلوگیری از صدمات ناشی از زلزله دو عدد پلیت فلزی بر روی تیر بین طبقه و همچنین زیر دال پاگرد اجرا شده که از ایجاد ضربه به ستون و به وجود آمدن ستون کوتاه پیشگیری می‌کند. در صورت عدم توجه به تراز هنگام اجرای تیر بین طبقه، شیب شمشیری راه پله نیز صحیح و مناسب اجرا نخواهد شد.
چگونگی آماتوربندی راه پله
در این بخش از مبحث نحوه اجرای پله در ساختمان چگونگی آماتوربندی راه پله را مورد بررسی قرار می‌دهیم. شبکه آرماتوربندی راه پله از اجزای زیر تشکیل شده‌اند.
شبکه مربوط به آرماتور ریشه پله
آرماتورهای ریشه راه پله پیش از بتن‌ریزی فونداسیون باید در شبکه فونداسیون اجرا و جانمایی شوند. اندازه این میلگردها با توجه به میلگردهای طولی شمشیری در راه پله تعیین میگردد.
شبکه مربوط به آرماتور شمشیری‌ها در راه پله
رمپ راه پله یا همان شمشیری راه پله سطح شیبداری بوده که از تراز پایین آغاز شده و به تراز پاگرد بین طبقه یا تراز طبقه ختم می‌شود. شمشیری راه پله متشکل از دو شبکه آرماتور عرضی و طولی بوده که بر روی هم قرار دارند. بر اساس اینکه ضخامت کلی راه پله پس از مرحله بتن‌ریزی در حدود ۲۰ سانتی‌متر است فاصله این دو شبکه در حدود ۱۰ سانتی‌متر از هم اجرا خواهد شد.
شبکه مربوط به آرماتور تیر بین طبقه
بعد از مشخص شدن تراز اجرای تیر بین طبقه نیاز است تا پیش از قالب‌بندی ستون‌های اطراف راه پله، آرماتور تیرهای بین طبقه در سایزها و تعداد مشخص شده نیز اجرا شوند.
شبکه مربوط به آرماتور پاگرد پله
آرماتورهای طولی شمشیری با خم شدن در تراز پاگرد بر روی تیر بین طبقه می‌نشینند. از این‌رو بهتر است به منظور پیشگیری از تولید پرت مصالح، میلگردهای پاگرد و طولی شمشیری به شکل یک تکه خم و در نهایت اجرا شوند. هنگام محاسبه عرض شمشیری‌ها یا طول میلگردهای طولی نیاز است در ابتدا و همچنین انتهای میلگردها طول خم در نظر گرفته شود.
چگونگی بتن‌ریزی جهت اجرای پله ساختمان
بتن‌ریزی از دیگر مراحلی است که در نحوه اجرای پله در ساختمان باید مورد بررسی قرار گیرد. بر اساس این که شمشیری راه پله دارای شیب بوده، در زمان بتن‌ریزی راه پله باید به موارد زیر توجه شود.
- به منظور کنترل راحت‌تر و بهتر بتن در شمشیری‌ها روانی بتن یا اسلامپ باید بین ۷ یا ۸ سانتی‌متر باشد.
- عملیات بتن‌ریزی در شمشیری‌ها باید از پایین به بالا صورت گیرد، زیرا هنگامی‌که بتن از بالا به پایین انجام می‌شود با وجود شبکه آرماتور احتمال از هم گسیختگی دانه‌بندی آماتورها بیشتر خواهد بود.
- بعد از تخلیه بتن با استفاده از یک ویبراتور آن را متراکم کرده و سپس ماله‌کشی انجام شود.
- به منظور جلوگیری از شکستن اسپیسرها با توجه به رفت و آمد مکرری که وجود دارد، استفاده از اسپیسر‌های بتنی توصیه می‌شود.
سخن پایانی
در این مقاله نحوه اجرای پله در ساختمان بر اساس ضوابط و استانداردهای مربوط به مقررات ملی ساختمان شرح داده شد. اجرای صحیح و اصولی پله و راه پله در ساختمان نقش مهمی در قیمت ساختمان و همچنین امنیت آن دارد. بر همین اساس رعایت کلیه استانداردها و ضوابط مربوط به اجرای پله در ساختمان بسیار ضروری خواهد بود.
برای مشاوره رایگان با کارشناسان خبره ما در آهن هایپر و راهنمایی برای خرید با مناسب ترین قیمت با شماره زیر تماس بگیرید
۰۲۱-۷۲۰۲۵
