در زمان ساخت یک ساختمان احتمال بروز حوادث مختلفی وجود دارد که بعضی از آنها پیش‌بینی شده و بعضی دیگر پیش‌بینی نشده هستند. به همین دلیل انجام اقدامات احتیاطی و مراقبتی در زمان ساخت اهمیت زیادی دارد. یکی از اقدامات مراقبتی برای کاهش خطرات ساخت و ساز، به خصوص خطرات ناشی از برق گرفتگی و جریان برق در فلزات سازه، اجرای همبندی است. مراحل اجرای همبندی ساختمان و روش و اصول انجام این کار، موضوعی است که در این مطلب قصد صحبت در مورد آن را داریم.
همبندی چیست؟
زمانی که بار الکتریکی در یک مدار یا مسیر مشخص جاری میشود، مسیری را انتخاب می‌کند که مقاومت کمتری داشته و تخلیه بار در آن ساده‌تر است. بدن انسان یکی از بهترین مسیرها برای تخلیه بار الکتریکی است زیرا مقاومتی نسبت به جریان الکتریسیته ندارد. به همین دلیل افرادی که در حوزه برق و الکترونیک فعالیت داشته یا با ابزارها و تجهیزات دارای برق و بار الکتریکی در ارتباط هستند، باید با نکات ایمنی آشنایی داشته و در زمان کار خود لحاظ کنند.
نکات ایمنی کار با برق در زمان ساختمان‌سازی، به خصوص در مرحله اجرای فوندانسیون هم لازم الاجرا است. یکی از اولین انرژی‌هایی که در ساختمان استفاده میشود، انرژی برق است.
تمام فعالیت‌های ساخت و ساز مانند جوشکاری، برشکاری فلزات و… در مرحله اجرای فوندانسیون با کمک انرژی برق انجام میشود و با توجه به اینکه در این مرحله کارگران بیشتر با فلزات که رسانای قوی برق هستند، سر و کار دارند، اجرای یک سیستم همبندی قوی و مطمئن اهمیت زیادی دارد. با استفاده از سیستم همبندی در ساختمان می‌توان اختلاف پتانسیل را کاهش داد و ماند ورود بارهای الکتریکی به یک مسیر ثابت شد.
آشنایی با انواع همبندی؛ اولین مرحله از مراحل اجرای همبندی ساختمان
پیش از صحبت در مورد مراحل اجرای همبندی ساختمان و نحوه انجام این کار باید با انواع همبندی آشنا باشید. انواع مختلف همبندی را براساس محل استفاده و تجهیزاتی که شامل همبندی میشود، به دو دسته اصلی و تکمیلی تقسیم می‌کنند که جزئیات هر کدام عبارتند از:
همبندی اصلی
در همبندی اصلی، سازه‌ها و تجهیزات اصلی ساختمان اعم از تمام تاسیسات فلزی شامل لوله‌های آب، گاز و فاضلاب، کابل برق و تلفن، آرماتورهای اسکلت بندی، تیر و ستون‌ها و دیگر تجهیزاتی که در فوندانسیون سازه استفاده میشود، به شینه اصلی زمین ساختمان، متصل می‌گردند. این اقدام به هدایت جریان برق و نیروی الکتریسیته به سمت زمین کمک می‌کند تا به جای تخلیه آن در بدن نیروها یا آسیب به سایر بخش‌های سازه مانند آتش‌سوزی و… به زمین تخلیه شده و انرژی داخل زمین دفع شود.
همبندی تکمیلی
در همبندی تکمیلی، تمام دستگاه‌هایی که به طور ثابت در ساختمان وجود دارند و احتمال برق گرفتگی یا آتش سوزی آنها وجود دارد یا دستگاه‌های برقی که در مناطق مرطوب و بارانی استفاده می‌شوند را از طریق همبندی به زمین متصل می‌کنند تا بار الکتریکی مانند همبندی اصلی، در مسیر مشخص تخلیه شود. جزئیات و تجهیزاتی که در این نوع همبندی امکان ایمن‌سازی آنها وجود دارد، مواردی مانند وان فلزی حمام، بدنه وسایل و لوازمی مانند یخچال، لباسشویی و…، سینک فلزی، وسایل برقی، تاسیسات فلزی و… را شامل می‌شوند.
انواع هادی همبندی
همان‌طور که گفته شد در مراحل اجرای همبندی ساختمان، جریان برق در مسیری مشخص هدایت شده و به جای تخلیه در وسایل فلزی یا بخش‌های فلزی سازه، وارد زمین شده و از این طریق ساختمان از خطر برق گرفتگی محافظت میشود. برای هدایت جریان برق در یک مسیر مشخص که عمدتا قسمتی از زمین ساختمان است، از ابزارها و تجهیزات مختلفی استفاده میشود که بعضی از آنها را در ادامه معرفی خواهیم کرد.
هادی مسی
یکی از پرکاربردترین انواع هادی همبندی، هادی مسی است که برای استفاده در سیستم همبندی باید شرایط زیر را داشته باشد:
- سیم مسی باید 6 تا 25 میلی‌متر باشد.
- هادی مسی باید به میلگرد متصل باشد.
- در ساختمان‌هایی که هادی مسی از چند مسیر عبور می‌کند، اتصال تمام آنها به وسیله جوش الزامی است.
- از هادی مسی می‌توان روی پشت بام خانه، سقف موتورخانه و به طور کل بالاترین قسمت سازه استفاده کرد.
هادی میلگرد
بهترین جایگزین مس به عنوان هادی بار الکتریکی در سیستم همبندی، هادی میلگرد است. در استفاده از این نوع هادی هم اصولی وجود دارد که رعایت آنها الزامی و به شرح زیر است:
- میلگرد هادی را می‌توان از میان یکی از میلگردهای سازه انتخاب کرد یا میلگردی مجزا را برای این کار اختصاص داد.
- قطعر میلگردی که برای همبندی استفاده میشود باید 8-10 میلی‌متر باشد.
- میلگردی که برای همبندی استفاده میشود، نباید باعث تخریب ساختار فنی سازه شود.
- در همبندی با کمک میلگرد، نقطه اتصال باید کمترین مقاومت را داشته باشد.
- بهترین اتصال بین میلگردهای همبندی در مسیر سازه، جوشکاری است.
مراحل اجرای همبندی ساختمان
در نهایت برای اجرای بدون عیب و ایراد، همبندی ساختمان، آشنایی با مراحل اجرای همبندی ساختمان اهمیت زیادی دارد. مراحل انجام این کار عبارتند از:
رسم نقشه
هر اقدام و فعالیتی در حوزه ساخت و ساز نیاز به نقشه دارد تا مراحل انجام کار مشخص بوده و مسیر برای سازنده یا مجری تعیین شده باشد. به منظور اجرای همبندی ساختمان هم داشتن یک نقشه الزامی است. در نقشه همبندی باید مسیرها و تجهیزات را مشخص کرد و محل اتصال هر کدام را تعیین نمود.
اجرای عملیات
بعد از طراحی نقشه و مطابق با آن باید شبکه همبندی را ایجاد کرد. متصل کردن شبکه به هم در نقاط مناسب، یکی از مهمترین اقدامات در مرحله اجرا است.
اتصال به شینه زمین
در آخرین مرحله باید تجهیزات همبندی را به زمین متصل کرد. این کار بسته به متراژ و تعداد طبقات ساختمان شرایط متفاوتی دارد. برای مثال یک ساختمان 7 طبقه نیاز به 7 شینه برای انتقال بار و جریان الکتریکی دارد.
سخن پایانی
در صورتی که قصد شروع ساخت و ساز دارید، به منظور انجام این کار با ایمنی کامل باید با مسائلی مانند مراحل اجرای همبندی ساختمان و… آشنایی داشته باشید. این مسائل ایمنی ساخت را افزایش داده و مانع خطراتی مانند برق‌گرفتگی حین ساخت و ساز و آتش‌سوزی بعد از آن می‌شوند.
برای مشاوره رایگان با کارشناسان خبره ما در آهن هایپر و راهنمایی برای خرید با مناسب ترین قیمت با شماره زیر تماس بگیرید
۰۲۱-۷۲۰۲۵
