فولاد زنگ نزن به علت برخورداری از مقاومت و دوام بالا در برابر اکسیداسیون و زنگ زدگی، به این نام خوانده می شود. عدم تغییر شکل و حالت پذیری در دماهای بسیار بالا، دوام مطلوب در برابر پوسته شدن و مقاومت بهینه در مقابل عوامل خورنده، از مهم ترین ویژگی های فولادهای ضد زنگ محسوب می شود.
این مدل از مقاطع فولادی، از عناصر مهم و حائز اهمیت در بسیاری از حوزه ها و صنایع مختلف به شمار می روند. فولاد ضد زنگ در ساختار خود از مقادیر قابل توجهی کروم برخوردار می باشد. در این زمینه باید خاطر نشان نمود که حداقل درصد کروم مورد استفاده در فولادهای ضد زنگ رقمی برابر با 11 درصد برآورده شده است.
وجود کروم در ترکیبات فولاد، موجب تقویت خاصیت زنگ زدگی محصول می شود. آلیاژ فولاد با اضافه شدن عناصری دیگر نظیر ازت، نیکل و مولیبدن، در برابر حرارت و خوردگی مقاومت و دوام بسیار بالایی پیدا می کند. کافی بودن درصد کروم موجود در فولاد، مقاومت قابل توجه آن در برابر فرآیندهای شیمیایی را رقم می زند.
ویژگی های فولاد زنگ نزن چیست؟
بدون تردید، مقاومت و استحکام بالا در برابر عوامل خورنده مانند خوردگی و زنگ زدگی، از برجسته ترین مشخصات فولاد زنگ نزن تلقی می گردد. آلیاژهای آهن از عناصر اصلی و اولیه تولید و ساخت فولادهای زنگ نزن یا استنلس استیل محسوب می شوند.
وجود حدود 11 درصد کروم در ساختار فولادهای ضد زنگ، موجب ایجاد یک لایه اکسید محافظ بر روی سطح این محصولات می شود. این لایه اکسید در افزایش مقاومت و دوام فولاد در برابر خوردگی، نقش برجسته و بارزی ایفا می نماید.
برخورداری از کرایوژنیک یا سختی بالا، به انضمام مقاومت گرمایی مطلوب، از دیگر ویژگی های قابل توجه فولادهای زنگ نزن به شمار می آید. انعطاف پذیری بالا، قابلیت نگهداری راحت و آسان، سطح صاف و صیقلی، ظاهر جذاب و زیبا، استحکام بالا و عدم نیاز به پوشش محافظ را می توان از دیگر مشخصات فولاد استنلس استیل یا ضد زنگ برشمرد.
این محصول از لحاظ شکل ظاهری به صورت مات و براق موجود می باشد. همچنین، قابلیت ایجاد نقش برجسته و رنگ آمیزی بر روی سطح این نوع فولاد وجود دارد. فولادهای ضد زنگ در مقایسه با دیگر فلزات، تاب مقاومت در دماهای بیشتر از 800 درجه سانتیگراد را دارند.
همچنین، از نقطه نظر اقتصادی، این محصول از قیمت بالاتری به نسبت انواع فولادها برخوردار است. عدم تولید آلودگی های زیست محیطی و سازگاری با محیط زیست، قابلیت بازیافت و کاربرد گسترده و وسیع، از نقاط عطف فولادهای استنلس استیل قلمداد می گردد.
انواع فولاد زنگ نزن از لحاظ ترکیبات شیمیایی
1- رسوب سختی
فولاد سخت گردان رسوبی یا PH (Precipitation Hardening) نمونه ای از فولاد ضد زنگ تلقی می گردد. در ساختار این نوع فولاد عناصری مانند مولیبدن، تیتانیوم، مس، نیکل و کروم وجود دارد. انعطاف پذیری بالا، مقاوم در برابر خوردگی و دوام مطلوب در برابر دماهای بالا، از ویژگی های مهم فولادهای PH می باشد. استفاده در صنایع هواپیمایی و تولید قطعات فضایی، از موارد کاربرد این مدل از فولادهای ضد زنگ محسوب می شود.
2- فولاد آستنیتی
فولادهای ضد زنگ از نوع آستنیتی (Austenitic) دارای سه درصد نیکل و 16 درصد کروم می باشند. بیشترین موارد کاربرد در میان انواع فولادهای ضد زنگ، به فولادهای آستنیتی اختصاص پیدا می کند. بر اساس بررسی های صورت گرفته، افزون بر 80 درصد مصرف فولادهای ضد زنگ در بازارهای جهانی، شامل فولاد austenitic می‌شود.
ساخت در و پنجره، ناودانی، سقف سازه های ساختمانی، سینک ظرفشویی، اجاق گاز، سیستم های گرمایشی، مخازن شیمیایی و صنایع هوانوردی، بخشی از موارد کاربرد این محصول می باشد.
3- فولاد فریتی
فولادهای ضد زنگ از نوع فریتی (Ferritic) در ساختار خود حاوی 11 تا 30 درصد کروم می باشند. درصد نیکل استفاده شده در این محصول بسیار پایین است. مقاومت حرارتی بالا، دوام در برابر خوردگی و استحکام مطلوب در برابر کلراید، از مشخصات فولادهای زنگ نزن فریتی قلمداد می گردد.
استفاده در لوازم خانگی، ظروف پخت غذا و ساخت اگزوز خودرو، از مهم ترین موارد کاربرد این محصول به حساب می آید.
4- فولاد مارتنزیتی
فولادهای زنگ نزن مارتنزیتی (Martensitic) حاوی مقادیری کربن، کروم و آهن در ساختار خود می باشند. میزان کروم موجود در فولادهای مارتنزیتی، در حدود 11 الی 18 و مقدار کربن به کار رفته در آن، یک درصد است. مقاومت، سختی و استحکام بالا در مقابل خستگی و انعطاف پذیری مناسب، از مشخصات این نوع فولاد تلقی می گردد.
از مهم ترین موارد کاربرد فولادهای مارتنزیتی می توان به تولید قاشق و چنگال، فنرها و شیرآلات، اشاره نمود.
موارد کاربرد و استفاده
فولاد زنگ نزن به علت برخورداری از ویژگی های منحصر به فرد در بسیاری از حوزه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده در مصارف صنعتی (ساخت قطعات موتور هواپیما و خودرو)، مصارف شهری (پله برقی، آسانسور، مترو) و مصارف خانگی (کارد و چنگال، سینک ظرفشویی، مبلمان، باربیکیو، قابلمه)، از مهم ترین موارد کاربرد این محصول به شمار می روند.
برای مشاوره رایگان با کارشناسان خبره ما در آهن هایپر و راهنمایی برای خرید با مناسب ترین قیمت با شماره زیر تماس بگیرید
021-72025
مقالات مرتبط:
کدام عنصر در فولاد زنگ نزن وجود ندارد؟
در ساخت فولاد زنگ نزن کدام ماده استفاده نمی شود؟
