فلزات موادی غیر شفاف و گداخت پذیر هستند که دارای انواع مختلفی هستند. در این مبحث قصد داریم به بررسی تفاوت فلزات آهنی و غیر آهنی بپردازیم. برای کسب اطلاعات بیشتر در اینباره همراه ما باشید.
فلزات مواد معدنی هستند که به طور طبیعی زیر سطح زمین تشکیل می شوند. بیشتر فلزات درخشان و انعطاف پذیر هستند. به طور کلی می توان گفت فلزات ترکیبات طبیعی پوسته زمین هستند که با دیگر فلزات و عناصر مختلف مرتبط می باشند. فلزات به دو دسته کلی فلزات آهنی و غیر آهنی تقسیم می شوند. هر کدام از این دسته ها چندین فلز را دربر گرفته و از ویژگی های خاصی برخوردار هستند. از این فلزات برای کاربردهای گوناگونی استفاده می شود.
آشنایی با فلزات آهنی
در ابتدای مبحث تفاوت فلزات آهنی و غیر آهنی لازم است با هر کدام از این فلزات آشنا شوید. فلزات آهنی را از حدود ۱۲۰۰ سال قبل از میلاد مورد استفاده قرار می دادند. این دسته از فلزات استحکام کششی بالایی داشته و از دوام بالایی برخوردارند. این دسته دارای کربن بوده و به همان دلیل نسبت به رطوبت حساس بوده و اگر در محیط های مرطوب قرار بگیرند دچار آسیب و زنگ زدگی می شوند.
هر کدام از این فلزات با توجه به ویژگی هایی که دارند در موارد مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند. بیشتر این فلزات خاصیت مغناطیسی داشته و در کاربردهای الکتریکی استفاده می شوند. این خاصیت می تواند مفید واقع گردد. به طور مثال وقتی از آن برای در یخچال استفاده می شود می توان با کمک آهنربا چیزهایی را در صورت لزوم روی آن چسباند. این نوع فلزات انواع مختلفی دارند؛ هر کدام از ویژگی های منحصر به فردی برخوردارند.
انواع فلزات آهنی
رایج ترین فلزات آهنی به شرح زیر می باشد:
فولاد
با توجه به مبحث تفاوت فولاد آهنی و غیر آهنی باید ذکر شود؛ فولاد یکی از فلزات رایج آهنی است. فولاد از اضافه کردن آهن به کربن تولید می شود. این فلز حاوی عناصر دیگری چون گوگرد، اکسیژن، فسفر و سیلیکون است. اگر می خواهید فولاد سخت تری داشته باشید؛ فقط کافی است کروم و نیکل را به آن اضافه کنید. فولاد مهمترین ماده در جهان است که برای کاربردهای مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد.
فولاد کربنی
فولادهای کربنی به فولادهای غیرآلیاژی معروف بوده و از کربن در آن استفاده می شود. این فولادها حاوی مقدار کمی از عناصر منگنز، فسفر، گوگرد و سیلیکون است که بر خواص آن اثری نمی گذارد. این فولاد به سه دسته کم کربن، متوسط و زیاد تقسیم می شود که هر کدام دارای ویژگی هایی هستند.
فولاد آلیاژی
یکی دیگر از فلزات آهنی فولادهای آلیاژی هستند که هر عنصر آن بر خواص مواد اثرگذار است. عناصر آلیاژی شامل کروم، نیکل، سیلیکون، منگنز، وانادیوم و تیتانیوم می باشد. در ادامه به طور مختصر هر کدام از آن ها را شرح می دهیم:
کروم: با توجه به مبحث تفاوت فلزات آهنی و غیر آهنی باید ذکر شود برای تولید فولاد ضد زنگ از کروم استفاده می شود. اگر این عنصر بالای ۱۱ درصد باشد مقاومت به خوردگی را ایجاد می کند. همچنین این فلز باعث افزایش سختی، استحکام کششی و مقاومت در مقابل سایش می شود.
نیکل: وقتی این ماده با عناصر دیگر استفاده شود؛ مقاومت در برابر خوردگی و شکل پذیری را بیشتر می کند.
سیلیکون: از سیلیکون برای افزایش استحکام و افزایش خواص مغناطیسی استفاده می شود. همچنین با این عنصر می توان خاصیت ارتجاعی را ایجاد کرد.
منگنز: این ماده برای افزایش استحکام در دمای بالا و مقاومت در برابر سایش مفید است.
وانادیوم: کاربیدهای وانادیوم باعث افزایش شکل پذیری مواد آلیاژی می شود. همچنین این عنصر استحکام، سایش و مقاومت در برابر ضربات را بیشتر می کند.
تیتانیوم: برای بهبود بخشیدن استحکام و مقاومت در برابر خوردگی از این عنصر استفاده می شود.
چدن
با توجه به مبحث تفاوت فلزات آهنی و غیر آهنی باید ذکر شود یکی دیگر از فلزات آهنی چدن است. وقتی ۱.۵ الی ۴ درصد کربن با آهن آلیاژ شود چدن به دست می آید. در ساخت چدن از عنصرهای دیگری مثل منگنز، گوگرد، فسفر و سیلیکون به اندازه کم استفاده می شود. این فلز دارای سختی بالایی بوده و در برابر سایش مقاومت خوبی دارد. مقاومت فشاری این فلز بالا بوده و نقطه ذوب آن پایین است. از کاربردهای چدن می توان به استفاده در ساخت ماشین آلات، لوله ظروف آشپزخانه و میله اشاره کرد.
فرفورژه
فرفورژه فلزی است که با حرارت دادن مداوم و شکل دادن با ابزارهای مخصوص ساخته می شود. این فلز کربن کمی دارد که باعث نرم بودن و انعطاف پذیری آن می شود. این فلز آهنی مقاومت بالایی در برابر خستگی داشته و در صورتی که فشار زیادی به آن وارد شود قبل از شکستن تغییر شکل زیادی می دهد. کاربرد گسترده و عمده این فلز در ساخت و ساز است.
آشنایی با فلزات غیر آهنی
فلزات غیر آهنی هیچ آهنی نداشته و انعطاف پذیری بالایی دارند. همچنین این دسته از فلزات در برابر زنگ زدگی و خوردگی مقاومت خوبی از خود نشان می دهند. این فلزات برای استفاده در ساخت سقف های شیروانی، لوله های سیال و سیم ها مورد استفاده می باشند.
انواع فلزات غیر آهنی
فلزات غیر آهنی به شرح زیر هستند:
آلومینیوم
با توجه به تفاوت فلزات آهنی و غیر آهنی باید ذکر شود آلومینیوم یک فلز غیر آهنی است. این فلز سبک و نرم بوده و استحکام پایینی دارد. همچنین این فلز برای استفاده در محیط های بالا مناسب نبوده و بهتر است از آن پرهیز شود. قابلیت جوشکاری، ماشین کاری و ریخته گری آن خوب است. این فلز به دلیل سبک بودن در ساخت هواپیما، قوطی های کنسرو و ماشین ها استفاده می شود.
مس
مس به رنگ قرمز بوده و از شکل پذیری و انعطاف پذیری خوبی برخوردار است. رسانایی حرارت در این فلز بالا بوده و از آن در صنعت الکترونیک بیشترین استفاده را می کنند. از کاربردهای دیگر این فلز می توان به مجسمه سازی، تولید برنج، یاتاقان ها و ورقه های سقف شیروانی اشاره کرد.
سرب
سرب فلزی انعطاف پذیر، نرم و سنگین است که استحکام کششی و نقطه ذوب پایینی دارد. این فلز در برابر رطوبت مقاوم بوده و از خوردگی جلوگیری می کند. در باتری ها، لحیم کاری و ساختمان سازی از این ماده استفاده می شود.
روی
با توجه به مبحث تفاوت فلزات آهنی و غیر آهنی باید ذکر شود یکی دیگر از فلزات غیر آهنی روی است. استحکام روی متوسط و نقطه ذوب آن خیلی پایین است. ماشین کاری این فلز به راحتی انجام می گیرد. اگر بر روی سطوح یک لایه روی اعمال شود؛ از زنگ زدگی جلوگیری می کند.
قلع
قلع فلزی نرم و انعطاف پذیری است که استحکام کششی پایینی دارد. معمولا این ماده به عنوان پوششی برای جلوگیری از خوردگی استفاده می شود. از این فلز برای تولید قوطی های کنسرو استفاده می شود.
آشنایی با تفاوت فلزات آهنی و غیر آهنی
فلزات آهنی و غیر آهنی تفاوت هایی با هم دارند که به شرح زیر می باشد:
تفاوت از نظر سطح شیمیایی
مهم ترین تفاوت فلزات آهنی و غیر آهنی در سطح شیمیایی آن ها است. فلزات آهنی دارای آهن بوده ولی در غیر آهنی اینگونه نیست.
تفاوت از نظر وزن و کاربرد
فلزات غیر آهنی مثل مس، برنج و آلومینیوم از نظر وزنی سبک تر از فلزات آهنی چون آهن فرفورژه، کربن و چدن هستند. فلزات آهنی چون وزن بالا و استحکام بیشتری دارند از آن در پل ها، لوله های بزرگ، تونل و کانتینر حمل و نقل استفاده می شود. در صورتی که فلزات غیر آهنی برای زمانی که نیاز به وزن کمی دارند؛ استفاده می شود. از جمله کاربردهای آن می توان به استفاده در تولید بطری، کنسروسازی و ساخت هواپیما اشاره کرد.
تفاوت از نظر قیمت
یک مورد دیگر از تفاوت فلزات آهنی و غیر آهنی در قیمت آن ها است. فلزات غیر آهنی به دلیل آنکه به سختی یافت می شوند قیمت بیشتری داشته و گران تر هستند. به طور مثال مس، سرب و برنج تقریبا کمیاب بوده و از ارزش بالایی برخوردارند.
تفاوت از نظر بازیافتی بودن
فلزات غیر آهنی چون هیچ خاصیت شیمیایی را در فرآیند بازیافت از دست نمی دهند؛ را می توان بارها بازیافت کرد. بازیافت فلزات انتشار گازهای گلخانه ای را کاهش داده و از محیط زیست حفاظت می کند. همچنین این فرآیند در مصرف انرژی نیز صرفه جویی می کند.
آشنایی با فروشگاه تخصصی آهن هایپر
امروزه استفاده از محصولات فولادی بسیار افزایش پیدا کرده است. به گونه ای که ساخت و ساز بدون این مقاطع امکان پذیر نیست. برخی از پرکاربردترین این محصولات می توان به ورق سیاه، تیرآهن نرمال و ورق گالوانیزه، انواع نبشی، هاش، پروفیل و … اشاره کرد. شما مخاطبین گرامی از سراسر ایران جهت سفارش و خرید این محصولات می توانید از طریق وبسایت https://ahanhyper.com/ اقدام نمائید.
برای مشاوره رایگان با کارشناسان خبره ما در آهن هایپر و راهنمایی برای خرید با مناسب ترین قیمت با شماره زیر تماس بگیرید
۰۲۱-۷۲۰۲۵
مقالات مرتبط:
