مس یکی از فلزات پرکاربرد در تولید ابزار و وسایلی است که در زندگی روزمره از آنها استفاده می‌کنیم. برای استفاده از این فلز ارزشمند باید سنگ‌های معدنی را استخراج و با انجام فرایندهای پیچیده و هزینه‌بر، ناخالصی‌های آن را جدا کرد.
جالب است بدانید از ابتدای کشف این فلز، انسان‌ها روش‌هایی را برای استفاده مجدد از مس ابداع کرده بودند؛ زیرا کیفیت آن پس از بازیافت کاهش پیدا نمی‌کند. به همین دلیل تصمیم گرفتیم در این مقاله اطلاعاتی را در مورد مزایای بازیافت مس و روشهای انجام آن با شما به اشتراک بگذاریم.
معرفی فلز مس
قبل از بررسی مزایای و روشهای بازتولید مس، بهتر است ابتدا با این عنصر گران‌بها بیشتر آشنا شویم. فلزی باخاصیت شکل‌پذیری که به‌صورت کانی و سنگ یافت میشود و در ساخت وسایل خانگی، ماشین‌آلات، موتورها، سیم‌کشی و… مورد استفاده قرار می‌گیرد. این آلیاژ غیرآهنی از خواص فیزیکی و شیمیایی منحصربه‌فردی برخوردار است که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
- هدایت الکتریسیته و رسانایی بسیار بالا
- مقاوم در برابر خوردگی
- قابلیت ترکیب با فلزات دیگر و ساخت آلیاژ
- رسانایی گرما
دلیل اهمیت بازیافت مس
شاید این سؤال برای شما ایجاد شود که به چه دلیل باید مس‌های تولید شده را بازیافت کرد؟ دلایل مختلفی برای انجام این کار وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
- کیفیت فلز مس پس از بازیافت افت نمی‌کند. درحالی‌که هزینه انجام این کار نسبت به استخراج و تولید این ماده بسیار کمتر است.
- بازتولید این عنصر از اتلاف انرژی و آسیب به محیط‌زیست جلوگیری میکند؛ زیرا برای استخراج این فلز میزان زیادی آب و انرژی مصرف میشود.
- کاهش آلودگی محیط‌زیست به دلیل جلوگیری از استخراج سنگ معدن
مزایای بازیافت مس
انسان‌ها همواره به دنبال یافتن راه‌های مختلفی هستند که میزان بهره‌وری و بازدهی صنایع را افزایش دهند. به همین دلیل اقدام به بازیافت ضایعات مس می‌کنند. در ادامه به برخی از مزایای این کار اشاره می‌کنیم.
جلوگیری از تولید زباله
در حال حاضر یکی از بزرگ‌ترین مشکلات کشورهای مختلف، دفن زباله‌های تولید شده تجاری و خانگی است که موجب آلودگی محیط‌زیست و ازبین‌رفتن گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری میشود. به همین دلیل است که با استفاده از راهکارهای مختلف، این فلز گران‌بها را بازیافت می‌کنند و از آن برای تولید محصول جدید بهره می‌برند.
صرفه‌جویی در مصرف انرژی
به گفته کارشناسان، بازیافت مس یک‌دهم تولید مجدد آن انرژی مصرف میکند. این در حالی است که کیفیت این فلز پس از بازیافت کاهش پیدا نمی‌کند. پس با بازیافت آن از زباله‌های خانگی و صنعتی میتوان 90 درصد در مصرف انرژی صرفه‌جویی کرد. به این نکته توجه داشته باشید که این کاهش مصرف موجب آلودگی کمتر محیط‌زیست نیز میشود.
حفاظت از منابع معدنی
با بازیافت مس از استخراج بی‌رویه سنگ‌های معدنی و کاهش منابع موجود در جهان جلوگیری میشود. مادامی که این فرایند تکرار شود میتوان از کاهش سریع منابع جلوگیری کرد.
کاهش هزینه تولید
استخراج سنگ معدن و جداسازی ناخالصی‌ها برای ساخت عنصر موردنظر، فرایندی پیچیده و زمان بر است. با بازتولید مس میتوان به میزان قابل‌توجهی هزینههای تولید را کاهش داد و آن را صرف توسعه سایر بخش‌ها در صنایع مختلف کرد.
کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی
استخراج و انجام فرایندهای تولید این فلز باعث آزادشدن سموم و انتشار آلودگی‌های مختلف در کره زمین میشود؛ اما بازیافت آن ضرر به‌مراتب کمتری به طبیعت می‌زند و سازگاری بیشتری با محیط‌زیست دارد.
معرفی منابع بازیافت مس
کمتر وسیله‌ای را میتوان یافت که از مس و مشتقاتش در آن استفاده نشده باشد؛ اما به‌طورکلی ضایعات مس را میتوان به دودسته خانگی و صنعتی تقسیم کرد.
ضایعات خانگی
تقریباً در تمام خانه‌ها ابزار و لوازم ساخته شده از مس دیده میشود. البته میزان ضایعات این بخش نسبت به صنعت کمتر است؛ اما می‌تواند منبع مناسبی برای بازیابی این فلز ارزشمند به‌حساب آید. اگر در خانه لوازمی وجود دارد که سال‌ها است از آنها استفاده نمی‌کنید، بهتر است به فکر فروش آنها باشید. با این کار امکان بازیافت آنها و بازگشت به چرخه مصرف فراهم میشود.
ضایعات صنعتی
بدون شک مس پس از فولاد پرکاربردترین فلز در صنایع مختلف مثل خودروسازی، الکترونیکی، ساختمانی و… به‌حساب می‌آید. اصلی‌ترین دلیل این موضوع، امکان بازیافت مس و استفاده مجدد از آن است. کیفیت مس بازتولید شده تفاوت چندانی با فلز استخراج شده ندارد؛ اما هزینه در این فرایند، بین 85 تا 90 درصد کمتر میشود.
انواع روشهای بازیافت مس
به‌طورکلی روش بازیافت مس به دودسته تقسیم میشود:
روش مستقیم
این روش زمانی کاربرد دارد که قطعه‌ای که قصد بازیافت آن را دارید عاری از هرگونه ناخالصی باشد. در چنین حالتی نیاز به تصفیه وجود ندارد و پس از ذوب کردن به‌راحتی میتوان از ماده تولید شده در ساخت محصولات جدید استفاده کرد.
روش ذوب و تصفیه
برخی از مواقع ممکن است فلز مس با سیار عناصر ترکیب شده باشد. به همین دلیل امکان شرایط برای ذوب به روش مستقیم وجود ندارد و باید ناخالصی‌ها از این ماده ارزشمند جدا شود. مراحل انجام این کار به ترتیب زیر است:
- ابتدا ضایعات موردنظر به‌منظور جداسازی ناخالصی‌ها به کوره ذوب منتقل میشود تا خلوص آنها به 70 تا 90 درصد برسد.
- در مرحله بعد تصفیه اکسیداسیونی انجام میشود و خلوص فلز بازیافتی به 96 تا 98 درصد می‌رسد.
- برای افزایش خلوص و رسیدن آن به 98 تا 99.5 درصد، تصفیه کوره‌ای انجام میشود.
- در مرحله آخر برای رسیدن خلوص به 99.8 درصد، تصفیه الکتریکی انجام میشود.
جمع‌بندی
مس به‌عنوان یکی از پرکاربردترین فلزهای شناخته شده در طبیعت در صنایع مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرد. ازآنجایی‌که استخراج و تولید آن فرایندی پیچیده و هزینه بر به‌حساب می‌آید و به محیط‌زیست آسیب می‌زند، بسیاری از کشورها به بازیافت مس توجه ویژه‌ای دارند تا هزینههای تولید خود را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهند. به همین دلیل در این مقاله تصمیم گرفتیم در مورد مزایا و فرایند انجام این کار اطلاعات کاملی را در اختیار شما قرار دهیم تا درصورتی‌که نیاز به تهیه و استفاده از این عنصر ارزشمند را دارید با فرایند بازیابی آن آشنا شوید.
برای مشاوره رایگان با کارشناسان خبره ما در آهن هایپر و راهنمایی برای خرید با مناسب ترین قیمت با شماره زیر تماس بگیرید
۰۲۱-۷۲۰۲۵
